Nieodłącznym elementem postępowania terapeutycznego są ćwiczenia, w których podkreślana jest aktywność ekscentryczna mięśni. Wielu z nas fizjoterapeutów, ma wiedzę jak je wykonywać, ale czy wiemy co dzieję się w mięśniu na poziomie molekularnym, jakie powinny być wskazania medyczne do tego typu skurczu, wreszcie jaki efekt terapeutyczny osiągamy.
Podstawowe informacje o skurczu ekscentrycznym to: skurcz z utrzymaniem napięcia, w trakcie oddalania się przyczepów. Z pracą ekscentryczną często spotykamy się w naszym codziennym życiu, ponieważ jest ona stałym elementem prawie każdej czynności dynamicznej, jak np. schodzenie, zbieganie, zeskoki, przysiady, opuszczanie podniesionych przedmiotów. Co w takim razie jest źródłem siły, jak utrzymując skurcz, dochodzi do rozciągnięcia mięśnia? Okazuje się, że odpowiedzialne za to jest dodatkowe białko, które odkryto w sarkomerach, Titina.
Podczas skurczu ekscentrycznego titina z pomocą jonów wapniowych wiąże się z filamentem aktynowym utrzymując skurcz, a jej druga część jest jednocześnie rozciągana przez filament miozyny.
Jakie efekty możemy uzyskać? Mniejsza ilość zaangażowanych włókien powoduje mniejsze zużycie ATP i tlenu, mniejsze zakwaszenie oraz zmęczenie po wysiłku. Ćwiczenia ekscentryczne są skuteczne w leczeniu tendinopatii (remodeling ścięgien), sklejeń i ograniczeń ruchu, medycyny sportowej, cardiomyopatii czy osteoporozie. Są wykorzystywane u astronautów, jako prewencja osteopenii i sarkopenii.
Physiological Mechanisms of Eccentric Contraction and Its Applications: A Role for the Giant Titin Protein
Anthony L. Hessel, Stan L. Lindstedt and Kiisa C. Nishikawa
